طبقه بندی فرش ايراني بر اساس طرح فرش

با ما در این مقاله همراه باشید تا به دنیای زیبا و جذاب فرش های ایرانی سری بزنیم. تنوع فراوان در طرح های فرش ایرانی نشان از خلاقیت و هنر مردم جای جای سرزمین ما دارد. ما در این مقاله معروف ترین دسته بندی فرش ایرانی را معرفی می کنیم و ویژگی های طرح های مختلف فرش ایرانی را معرفی خواهیم کرد.

طبقه بندي فرش هاي ايراني

نقوش فرش ايران و نگاره هاي تزييني آن و از همه مهمتر مفاهيم بنيادي و شايد هم راز آميز آنها ، از جمله مباحث تخصصي فرش ايران مي باشد که در طي چند دهه ي اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته است .

از برکت بسياري از اين مطالعات در برخي موارد رمز پردازي و نماد گرايي نقوش فرش ايران نيز آشکار گشته و نتايج حاصله افزون بر ساير دلايل، بر ارزشهاي هنري فرش ايراني افزوده است ، قبل از پرداختن به مباحث جديدي که در طي سالهاي اخير براي طبقه بندي فرشهاي ايران مورد توجه قرار گرفته و همچنين مروري بر نظريات کارشناسان غربي در مورد نقشه هاي فرش ايران ، به معرفي يک طبقه بندي قديمي از طرحهاي فرش ايران مي پردازيم که بيش از دو دهه از عمر آن مي گذرد و مي توان گفت امروزه مورد توجه و استفاده اغلب طراحان و توليد کنندگان فرش قرار گرفته و در مدارس و دانشگاهها نيز به عنوان طبقه بندي اصلي طرحهاي فرش ايران معرفي مي گردد .

در خصوص طبقه بندي صحيح و اصولي طرح هاي فرش ايران و همچنين مباني بنيادي آن تا چند سال اخير کار چنداني صورت نگرفته بود ، اما به تدريج مطالعات انجام شده به ويژه توسط کارشناسان و محققين ايراني که متاسفانه هنوز از طرفداران زيادي برخوردار نيست، مي رود تا دنياي جديدي را از طبقه بندي علمي – هنري – طرح هاي فرش ايران را ارائه دهد .

در اين طبقه بندي بدون توجه به دلايل شکل گيري و پيدايش طرحها و نقش ها و حتي ريز نقش هاي مورد استفاده در فرش ، فقط با توجه به نوع آرايه ها و تزيينات طرح و همچنين اشکال تقليدي به کار رفته و حتي با توجه به نوع تقسيم بندي متن فرش و جاي گيري اشکال و تصاوير در آنها به دسته بندي طرح هاي فرش ايران پرداخته اند و سپس با قياس کليه ي طرح هاي ساير فرش ها و توجه به وجوه مشترک طرح در هر فرش با طبقه بندي مذکور ، به اصطلاح تمامي طرح هاي فرش ايران را در اين فهرست گنجانيده اند. در اينجا با اين طبقه بندي آشنا مي شويم .

بر اساس اين طبقه بندي طرح هاي فرش ايران به 19 دسته اصلي طبقه بندي و هر يک نيز به چند شاخه ي کوچکتر تقسيم مي گردند که عبارتند از:

فرش های طرح افشان

در اين طرح کليه ي بند ها و نگاره هاي فرش پيوستگي و ارتباط کاملي دارند به نحوي که به نظر مي رسد نقاش از هنگام شروع طرح تا پايان آن قلم از کاغذ بر نداشته و يک ارتباط مداوم بين قسمتهاي مختلف نقش بوجود آورده ، به عبارت ساده تر همان گونه که از نام نقوش اين گروه پيداست ، تمامي گل و برگ ها و بند هاي موجود در طرح ، در متن فرش پراکنده و افشان شده اند . طرحهاي افشان اصولاً به گونه اي طراحي مي شوند که هيچ يک از گل و برگها قرينه نداشته و اصول قرينه نگاري در آن وجود ندارد . انواع مختلف طرح هاي افشان عبارتند از : افشان دسته گلي ، افشان حيوان دار ، افشان ختايي و ...

فرش های طرح اسليمي

قالب اصلي اين طرح بر مبناي گردش هاي منظم و بغايت سنجيده ي بند هاي اسليمي است . از آنجايي که اسليمي خود داراي انواعي است لذا با توجه به نوع و شکل آن نيز مي توان طرح هاي اسليمي را طبقه بندي نمود . معروفترين طرح آن ، اسليمي جهان اژدر است . در اين نوع اسليمي به دو شاخه تقسيم شده و حالتي شبيه به فکين اژد ها را به وجود مي آورد . انواع مختلف طرح هاي اسليمي عبارتند ار : اسليمي بندي ، اسليمي افشان ، اسليمي لچک و ترنج

فرش های طرح شاه عباسي

اساس کليه طرح هاي شاه عباسي بر مبناي کاربرد گل معروف شاه عباسي در اين طرح است . در اين طرحها گل هاي شاه عباسي به همراه بندهاي ختايي و گاه تلفيق آنها با اسليمي ها ، انواع مختلفي از نقوش فرش را ارائه مي دهند . انواع طرح هاي اين گروه عبارتند از : لچک و ترنج شاه عباسي ، افشان شاه عباسي ، شاه عباسي درختي ، شاه عباسي شيخ صفي ، شاه عباسي جانوري و ...

فرش های طرح آثار باستاني و ابنيه اسلامي

کليه ي طرح هايي که ملهم از نقوش و اشکال تزييني بناها ، عمارات و کاشي کاري هاي آنها مي باشند در اين گروه جاي دارند . البته طراحان فرش در برخي از طرح هاي اصلي نقوش اين بناها حسب سليقه ي خود تغييراتي را وارد نموده اند اما ساختار و تشابه اصلي طرح فرش با طرح اصلي بنا کاملا حفظ گرديده است .

معروفترين طرح هاي اين گروه عبارتند از :

گنبد مسجد شيخ لطف الله ، سردر امامزاده محروق ، گنبد مسجد امام ، تخت جمشيد ،‌ طاق بستان مسجد جامع اصفهان و ...

فرش های طرح بته اي (بته جقه)

کليه طرح هاي اين گروه بر مبناي کاربرد بته جقه است و به انواع و اقسام مختلف به تزيين متن و حاشيه فرش با بته جقه ها مي پردازد . انواع مختلف طرح هاي بته جقه اي که هر يک به گونه اي شيوه يافته اند عبارتند از : بته ميري ، بته خرقه اي ، بته قلمکار، بته کردستاني و ...

فرش های طرح اقتباسي

گفته مي شود اغلب طرح هاي اين گروه شباهت زيادي با طرح هاي فرش مناطق مرزي ايران و کشورهاي همسايه و حتي ساير کشورها دارد و به همين دليل آنها اقتباسي مي نامند مانند طرح هاي معروف به قفقازي و گوبلني

فرش های طرح واگيره اي (بندي)

طرح اصلي آن به گونه اي است که سراسر فرش هم از جهت طول و هم از جهت عرض به قطعات منظم تقسيم شده و هر قسمت توسط خطوط و يا بند هايي به قسمت همجوار مي پيوندد و به اين ترتيب از به هم پيوستن اين قسمت ها و بند هاي آنها کل طرح بوجود مي آيد . طرح هاي اصلي اين گروه عبارتند از : بندي اسليمي ، بندي خشتي ، بندي ترنجدار ، بندي شير و شکري ، بندي شاخه گوزني ، بندي دسته گلي ، بندي مينا خاني و...

فرش های طرح درختي

در طرح هاي اين گروه درخت و درخچه هاي کوچک و بزرگ به ويژه به صورت انفرادي ترکيب اصلي را تشکيل داده اند و با اجزاي ديگري ترکيب شده اند. معروفترين طرح هاي اين گروه عبارتند از : درختي سبزيکار ، و درحتي حيواندار.

فرش های طرح شکار گاهي

بنياد اصلي اين گروه از طرحها نمايش صحنه هاي شکار و شکار گاه است . به نحوي که در قسمتهاي مختلف طرح يک سوار کار با وسيله اي همانند تير و کمان يا نيزه مشغول شکار آهو و يا ساير جانوران است .

فرش های طرح ترکمن

طرح هاي ترکمن همگي در گروه نقوش هندسي قرار دارند و به صورت ذهني بافته شده اند . معروفترين طرح هاي ترکمن در ايران که در اين گروه نام برده مي شوند ،عبارتند از : غزال گز، قاشقي، آخال و ...

فرش های طرح ماهي در هم

طرح ماهي در هم از قديمي ترين و رايج ترين طرح هاي فرش ايران است . اين طرح اغلب به صورت يک واگيره مي باشد و بافنده همان واگيره را در طول و عرض فرش تکرار مي کند . در اين طرح يا واگيره يک حوض به صورت لوزي با چهار برگ – ماهي در اطراف آن مشاهده مي شود .

طرح ماهي در هم در نقاط مختلف ايران به نامهاي مختلفي مشهور است . مهمترين انواع آن عبارتند از :

ماهي فراهان ، ماهي زنبوري ، ماهي کردستان و ريز ماهي

فرش های طرح گل فرنگ

کليه طرح هاي اين گروه بر مبناي گلهاي طبيعي بويژه گل رز با رنگهاي بسيار روشن نظير زرد ، آبي و سرخ مي باشد . انواع طرحهاي گل فرنگ عبارتند از: گل فرنگ بيجار ، گل فرنگ دسته گلي گل فرنگ گل و بلبل ، لچک و ترنج گل فرنگ ، افشان گل فرنگ و ...

فرش های طرح قابي (فرش خشتي)

متن فرش در اين طرح ها به قسمتها يا قابهاي مختلفي تقسيم گشته که به طور منظم در کنار هم قرار دارند و در داخل هر قاب با گل و برگ هاي مختلفي تزيين شده است . معروفترين طرحهاي قابي عبارتند از: قابي بختيار و قاب قراني

فرش های طرح گلداني

ويژگي اصلي اين طرح وجود يک يا چند گلدان در اندازه هاي مختلف است که تمام متن فرش را مي پوشاند . اما اغلب طرحهاي گلداني داراي گلداني بزرگ در يک طرف فرش هستند که شاخه هاي گل هاي آن تمام متن فرش را مي پوشاند . معروفترين طرحهاي گلداني عبارتند از :

گلداني هزار گل ، گلداني محرابي ، گلداني ظل السطاني

فرش های طرح محرابي

طرح اصلي در اين گروه بر مبناي محراب است . همان مکاني که در مساجد ، مکان نمازگذاران امام جماعت است . در اين طرحها معمولا محراب را با تزييناتي از قبيل قنديل ، گلدان ، و حتي درخچه هاي کوچک مي پوشانند و گاه دو طرف محراب را با ستونهاي بزرگي که سقف محراب بر روي آن قرار دارد نشان مي دهند انواع طرحهاي اين گروه عبارتند از : محرابي قنديلي ، محرابي گلداني ، محرابي درختي

فرش های طرح ايلي و عشايري

اين طرح ها عموما توسط عشاير ايران بافته مي شوند و اغلب نگاره ها و تزيينات طرح ملهم از ذهن قاليبافان است . در اين طرح ها قرينه بودن چندان معنا ندارد و ختي همين ويژگي و سادگي نقوش از عوامل اصلي زيبايي طرح هاي اين گروه است . طرح هاي فرش عشاير قشقايي ، شاهسون ، بلوچ و ... در اين گروه جاي مي گيرند .

فرش های طرح محرمات

در اين طرح کل متن فرش از جهت طولي به چند رديف موازي تقسيم ميگردد و درون اين رديفها با نگاره هايي همچون بته جقه ، انواع اسليمي و يا ختايي و گل و برگهاي ديگر تزيين مي گردد . به عبارت ديگر متن فرش به صورت راه راه مي باشد ، محرمات بته جقه اي معروفترين طرح اين گروه است.

فرش های طرح هندسي

همان گونه که از نام طرح هاي اين گروه پيداست ، کليه نقوش اين گروه به صورت هندسي و با استفاده از خطوط زاويه دار به وجود مي آيند . مهمترين انواع طرحهاي هندسي عبارتند از :

هندسي کف ساده ، هندسي جوشقان ، هندسي خاتم شيراز ، هندسي لچک و ترنج و هندسي قابي

فرش های طرح تلفيقي

طرح هاي اين گروه به مرور زمان و با ادغام شدن طرح هاي مختلف بوجود آمده است و دهها و بلکه صدها نوع از آن را مي توان در ميان مناطق مختلف ايران مشاهده کرد . برخي از طرح هاي تلفيقي به جهت تلفيق زيبا و صحيح نقوش مختلف از جذابيت بالايي برخوردارند . اما برخي از آنها ناشي از تلفيق نابهنجار چند طرح مي باشند . گونه هاي مختلفي از طرحهاي تلفيقي را مي توان نام برد مانند لچک و ترنج تلفيقي ، تلفيقي دسته گلي ،تلفيقي گل فرنگ ، تلفيقي هندسي و ...

دیگر طبقه بندی های طرح هاي فرش ايرانی

آنچه که شرح آن رفت در واقع يک طبقه بندي ساده و قديمي از طرحهاي فرش ايران بود که هم اکنون نيز مورد استفاده بسياري از طراحان و حتي کارشناسان فرش قرار مي گيرد . عده اي تغييرات خاصي در اين طبقه بندي به وجود آورده اند و تعداد اين گروه را به 20 الي 25 گروه گسترش داده اند .

عده اي ديگر شيوه ي به اصطلاح علمي تري را در پيش گفته اند و گروههاي اصلي را به دو يا سه طرح اصلي تقسيم نموده اند .

يک گروه را را طرحهاي الهام يافته از طبيعت دانسته اند و گروه دوم را طرحهايي مي دانند که علت اصلي بوجود آمدن آنها خلاقيت هنري بوده ، به اصطلاح عامل خلق آنها بشر بوده است مانند طرحهاي مشهور به ابنيه تاريخي ، طرحهاي ذهني عشايري ، طرحهايي که به نام شهر ها شهرت يافته اند و طرحهاي تلفيقي ، سپس کليه طرحهايي را که قبلا نام برده شد در ذيل هر يک از اين دو گروه قرار مي دهند .

اما صرف نظر از نحوه ي تقسيم بندي ، اغلب اينان تحت تاثير همان گروهاي اصلي نام برده شده قرار داشته و هر يک به شيوه ي ديگري سعي داشته اند همان طبقه بندي قديمي را به شکل جديدي ارائه نمايند و به همين دليل است که در نام گذاري طرحهاي اصلي و گروهاي فرعي هر يک ، تفاوت خاصي مشاهده نمي شود .

فرش های مشهور ایرانی : نمادهای هنر و اصالت ایرانی

فرش ایرانی فقط یه زیرانداز یا تزیین خونگی نیست . پشت هر فرش ، یه دنیا قصه و تاریخ خوابیده ؛ قصه مردمی که نسل به نسل هنر رو توی دستاشون نگه داشتن . اگه یه بار با دقت به طرح ها و رنگ های یه فرش اصیل ایرانی نگاه بندازی ، می فهمی که چی می گم . تو این مقاله قراره با هم یه گشتی بزنیم بین معروف ترین مدل های فرش ایرانی ، مثل فرش کاشان ، فرش تبریز ، فرش کرمان ، فرش افشان ، فرش خشتی و حتی فرش عشایری . با هم بررسی می کنیم که چرا فرش ایرانی هنوزم کلی طرفدار داره و چطوری می تونیم با یه انتخاب درست ، یه فرش عالی برای خونه مون بخریم .

فرش ایرانی ؛ پیوند هنر و فرهنگ ایرانی

فرش ایرانی از همون قدیما ، یه بخشی از زندگی مردم این سرزمین بوده . تقریبا هر گوشه ای از کشور ، یه سبک خاص از فرش بافی داره . یکی رنگ های خاص تری استفاده می کنه ، یکی طرح های گل دار داره ، یکی دیگه نقشه های هندسی . همه شون ولی یه چیز مشترک دارن : اصالت !

مثلاً فرش کاشان با اون طرح لچک و ترنج خاصش معروفه ، یا فرش افشان که نقش هاش بدون تقارن خاصی تو کل زمینه پخش شدن ، حال و هوای خاصی به فضا می ده . خلاصه اینکه از شمال تا جنوب ، شرق تا غرب ایران ، هر شهری یه امضای خاص پای فرش خودش داره .

فرش کاشان ؛ شاهکار طرح و رنگ

فرش کاشان همیشه یه سر و گردن بالاتر از بقیه دیده شده . واقعاً هم انصافاً طرح و نقش هایی که توی این فرش ها استفاده می شه ، آدم رو محو خودش می کنه . رنگ بندی هاش آروم و شیکه ، نقشه هاش متقارن و با حساب وکتاب . ترکیب اسلیمی ها و ترنج های بزرگش ، یه حس اصیل به فضا می ده .

مشتری هایی که اومدن تو فروشگاه ما و فرش کاشان خریدن ، معمولاً بعد یه مدت از دوام و زیباییش تعریف کردن . مخصوصاً برای خونه هایی با دکور کلاسیک یا حتی سبک ترکیبی ، فرش ۱۲ متری یا فرش ۹ متری کاشان حسابی می درخشه .

فرش اصفهان ؛ تلفیقی از هنر نگارگری و قالی بافی

فرش اصفهان یه چیز دیگه ست ! واقعاً انگار دارن یه تابلو نقاشی رو می بافن . ریزبافی های دقیق ، نقشه های خاص مثل طرح شاه عباسی و ترکیب رنگ هایی که آدمو یاد نگارگری های ایرانی می ندازه .

خیلی ها فرش اصفهان رو انتخاب می کنن چون می خوان یه فرش هنری و اصیل داشته باشن که با دکور سنتی شون جفت وجور باشه . معمولاً از نخ های ابریشمی یا پشم خیلی نرم استفاده می شه ، و طرح هاش هم خیلی لوکس و چشم نوازه .

فرش تبریز ؛ گنجینه ای از هنر آذربایجان

فرش تبریز نه تنها تو ایران ، بلکه تو خارج کشور هم کلی هوادار داره . بعضی طرح هاش انقدر دقیق و ظریفه که آدم باورش نمی شه بافته شده . از طرح شکارگاه بگیر تا گل ریز و حتی تصویری ، تنوعش بالاست .

خیلی وقتا تو کلکسیون دارها می شنوی که دنبال فرش ۱۲۰۰ شانه یا حتی فرش ۱۵۰۰ شانه تبریز هستن . چرا ؟ چون ریزنقشه و شکیل ان و هم کیفیت دارن ، هم جلوه خاص .

فرش کرمان ؛ شکوه رنگ ها و اصالت جنوبی

فرش کرمان رو به خاطر رنگ هاش می شناسن . رنگ هایی مثل قرمز ، لاکی ، سبز یا آبی که به صورت پرکنتراست کنار هم قرار گرفتن . طرح هاش هم متنوعه ، از خشتی گرفته تا ریزماهی .

یه چیزی که تو تجربه ما همیشه جالب بوده ، اینه که مشتریایی که یه بار فرش کرمان می خرن ، معمولاً دوباره هم برمی گردن . چون هم از دوامش راضی ان ، هم از رنگ بندی خاصش .

فرش هریس ؛ تلفیقی از سادگی و قدرت طرح

اگه دنبال یه فرش متفاوتی که هم اصیل باشه و هم کمی مدرن ، حتماً یه نگاهی به فرش هریس بنداز . طرح هاش ساده تره ، خطوط هندسی داره و کمتر گل و بلبل توش می بینی . ولی دقیقاً همین سادگی ، یه شکوه خاص بهش داده .

خیلیا که دکور خونه شون یه کم مینیماله ، سراغ فرش هریس می رن . چون به راحتی با وسایل مدرن هماهنگ می شه .

فرش عشایری ؛ روایت گر زندگی کوچ نشینان

فرش عشایری رو اگه دیده باشی ، می دونی که با بقیه فرش ها فرق داره . رنگ های طبیعی ، نقش هایی که از دل طبیعت میان ، و ساده بودن طرح ها ، باعث شده این فرش ها حس صمیمی و گرم بدن به خونه .

معمولاً اندازه های کوچیک تری مثل قالیچه یا فرش ۶ متری از این سبک زیاد پیدا می شه . برای خونه های سنتی یا حتی جاهایی مثل کنار کرسی یا نشیمن کوچیک ، عالیه .

فرش خشتی و فرش افشان ؛ تنوع در طرح و هویت

دو تا از طرح هایی که خیلیا عاشقش هستن ، فرش خشتی و فرش افشان هستن . طرح خشتی مثل جدول بندی منظمه که تو هر خونه اش یه نقش خاص هست . به دکور نظم خاصی می ده .

فرش افشان ولی برعکسه ، همه نقش ها تو سطح فرش پخش شدن . واسه همین فضای خونه رو بازتر نشون می ده . مخصوصاً خونه هایی که نورگیر خوبی دارن ، با فرش افشان کلی جذاب تر می شن .

فرش اصیل ایرانی ؛ سرمایه ای فراتر از یک کالا

خرید فرش ایرانی در واقع یه جور سرمایه گذاریه . نه فقط به خاطر زیبایی ، بلکه چون یه تیکه از تاریخ و فرهنگ ایران رو به خونه ت میاری . باید بدونی که چی می خوای : رنگ گرم یا سرد ؟ طرح شلوغ یا ساده ؟ سبک مدرن یا کلاسیک ؟

خرید از جای معتبر خیلی مهمه . هم خیالت راحته که فرش اصله ، هم قیمتش منطقی تر درمیاد چون مستقیم از کارخانه فرش خرید می کنی . ما بارها دیدیم کسایی که با مشورت درست خرید کردن ، بعد از مدتی دوباره برگشتن و گفتن : "خداییش بهترین تصمیمم بود ."

تاریخچه فرش را بهتر بشناسیم

در ادامه مطلب قبل و در مطلب پیش رو به تاریخچه فرش در جهان و ایران می پردازیم. این که این هنر زیبا در چه کشورهایی مورد استقبال قرار گرفته است و در کشور عزیزمان ایران، چگونه مراحل رشد و توسعه و بالندگی خود را طی کرده است. فرش ایران در دوره های مختلف تاریخی دستخوش تحولاتی شده است و اتفاقاتی را از سر گذرانده است. با ما همراه باشید تا کمی از داستان فرش را از نظر بگذرانید.

تاریخچه فرش

به دست بافتهٔ پُرزدار و گره‌دار قالی گویند. همهٔ پژوهشگران بدون چون و چرا بر این نکته اعتراف دارند که قالی و قالی‌بافی از آسیا شروع شده‌است. پژوهشگران بر این عقیده‌اند که ترکستان، ایران و قفقاز می‌باید مهد اولیهٔ این هنر بوده باشند. از عباراتی که در انجیل و ادبیات کلاسیک آمده به این نتیجه رسیده‌اند که هنر شرقی قالی‌بافی مدت‌ها قبل از میلاد مسیح شناخته شده و وجود داشته‌است.

هومر حماسه‌سرای معروف سدهٔ هفتم پیش از میلاد یونان صحبت از «کاناپه‌ای که با یک قالی ارغوانی مفروش شده بود» می‌کند. یا گزنفون مورخ، فیلسوف و سردار آتنی که در سال ۴۰۱ پیش از میلاد به جنگ با ایرانیان باستان پرداخته، گزارش کرده‌است که ایرانیان عادت دارند روی قالی‌های نرم استراحت کنند. با نگاهی به نقشهٔ جغرافیا امروزه منطقهٔ وسیعی شامل کشورهای آسیای صغیر، ترکیه، قفقاز، ایران، ترکمنستان، پاکستان، افغانستان، هند، تبت، چین، مصر، اسپانیا و حتی کشورهای شبه‌جزیرهٔ بالکان مانند رومانی را می‌یابیم که هنر و صنعت قالی‌بافی در آن‌ها وجود دارد؛ ولی آنطور که پژوهشگران گفته‌اند، ایرانیان نخستین قومی بوده‌اند که به قالی‌بافی پرداختند و در این زمینه سرآمد جهانیان شدند. چنان‌که آخرین پژوهش‌های باستانشناسی هم دال بر این موضوع هستند. منظور اشاره به قدیمی‌ترین قالیِ پُرزدارِ شناخته‌شدهٔ موجود در جهان یعنی قالیچهٔ پازیریک است که در سال ۱۹۴۹ میلادی برابر با ۱۳۲۷ هجری شمسی توسط گروهی از باستان‌شناسان روسی به سرپرستی پروفسور رودنکو در حفاری‌هایی در منطقهٔ آلتای سیبری جنوبی در درهٔ پازیریک کشف شد.

تاریخچهٔ بافت قالی (یا فرش) تا آنجا که دانسته شده‌است، به هزارهٔ پنجم و ششمِ پیش از میلاد در آسیای مرکزی برمی‌گردد. قالی ایرانی پازیریک، قدیمی‌ترین قالیِ دستبافِ یافته‌شدهٔ جهان است که در سیبری کشف شده و بافت ایران در دوران هخامنشیان است. قالی‌بافی در سدهٔ ۱۰ میلادی به وسیلهٔ مورها به اسپانیا شناسانده شد. جنگ‌های صلیبی باعث شد تا قالی‌های ترکی به اروپا برده شوند که در آنجا بیشتر از دیوارها آویزان می‌شد یا بر روی میزها قرار می‌گرفت؛ بنابراین، از آغاز آشناییِ اروپاییان با قالی، آن‌ها به آن به دیدهٔ یک اثر هنری و نه یک زیراَنداز می‌نگریستند. پس از گسترش تجارت در سدهٔ ۱۷، قالی‌های ایرانی به شکل چشمگیری به اروپای غربی شناسانده شدند.

امروزه مراکز عمدهٔ تولید و بافت قالی، کشورهای ایران، پاکستان، هند، ترکیه، شمال آفریقا، منطقهٔ قفقاز، نپال، اسپانیا، ترکمنستان و تبت می‌باشند.

تاریخچه فرش در ایران

پیشینهٔ درهم‌تنیدنِ الیاف در ایران برای تولید منسوجات به‌خصوص پارچه، به هزارهٔ پنجم پیش از میلاد می‌رسد. آثار گرانبها و زیبایی که از بخش‌های مختلف ایران به دست آمده، گواه آن اند که منسوجات ارزشمند و بحث‌برانگیزی در این دوران وجود داشته‌اند، ازجمله تابوت سفالی دوران دالما، کردستان، همچنین آیینهٔ مسیِ زنگ‌زدهٔ نوعِ ایلامی در سیلک و سایر مناطق.

بعد از گذشت سالیان متمادی، تقریباً در هزارهٔ دوم پیش از میلاد، انسان توانست چگونگیِ به‌هم‌ریسیدنِ نخ‌ها و ساختنِ طناب را کشف کند. این اکتشاف مانند تمام اکتشاف‌های تاریخ فواید بسیار سودمندی برای هنر و صنعتِ آن دوران داشت. از جمله آن که از رشته‌های درهم‌تنیدهٔ طناب مانندی برای زیباییِ ریشه‌های فرش استفاده می‌کردند. آثار به‌دست‌آمده از مناطقی مانند گورهای مارلیک، قلعهٔ کوتی در دیلمان، و همچنین حسنلو نزدیک ارومیه شاهدهایی بر این ادعا هستند.

قدمت فرش‌بافی و به‌طورکل منسوجات در ایران بسیار زیاد است. آثار زیبا و تفکربرانگیزی از دوره‌های مختلف کشف شده‌اند که نمی‌توان آن‌ها را به‌طور دقیق به یک دورهٔ خاص نسبت داد. گاهی اوقات یک اثر طیِ گذشتِ سالیانِ دراز و طی سلسله‌های مختلف ساخته شده‌است.

ایلخانیان و تیموریان

فرش‌های دورهٔ ایلخانیان زیاد شناخته‌شده نیستند. در این مورد محققی به نام آرمی برینگز نظریه‌ای ارائه داده که دارای نقاط ضعف بسیاری می‌باشد و در درستی آن به دیدهٔ تردید باید نگریست. بر پایهٔ نظر او نقاشی‌هایِ فرش‌های دورهٔ تیموریان دقیقاً خصوصیاتِ فرش‌های این دوران را بازمی‌تابند. به عبارت دیگر با دیدن این نقاشی‌ها می‌توان به تمام ویژگی‌های بافتی و ظاهری و به‌طور کل تاریخچهٔ آن‌ها پی‌برد. اما از آنجا که نقاشی‌های به‌دست‌آمده از هنر فرش‌بافی این دوران بسیار محدود می‌باشند، پس اطلاعات زیادی از فرش‌های این دوره در دست نیست و درست همینجاست که سستیِ نظریهٔ برینگز هویدا می‌شود.

دورهٔ صفویه

فرش‌های ایران در دورهٔ صفویه به بالاترین حد خود در زیبایی و بافت رسیدند که این مهم به دلیل تحت پشتیبانی شاهان قدرتمندی چون شاه عباس قرارگرفتن بود و دسترسی فراوان به مواد مورد نیاز برای بافت فرش و همچنین به‌رسمیت‌شناختنِ فرش به عنوان کالایی برای تجارت بوده‌است.

پیشینه واژه فرش

در فرهنگ مردم ایران فرش نقش بسزایی ایفا می کند. در سال های اخیر و با گسترش صنعت فرش ماشینی، تقریبا می توان در خانه هر ایرانی، نشانی از فرش یافت. علاقه ایرانیان به این هنر زیبا، آن ها را هر روز بیشتر و بیشتر در نقش و نگار های آن غرق می کند.
اما شاید کمتر ایرانی باشد که از ریشه ها و پیشینه فرش، این هنر زیبای سرزمین مادری، اطلاعات زیادی داشته باشد. در این مطلب و سلسله مطالب آینده تلاش داریم که اطلاعات مجمل و در عین حال جذابی درباره فرش در اختیار قرار دهیم.

قالی چیست؟

قالی یا فرش نوعی گستردنی بافته شده از الیاف پنبه، پشم و در بعضی موارد ابریشم است که معمولاً برای پوشش زمین به کار می‌رود. به دست بافتهٔ پُرزدار و گره‌دار قالی گفته می‌شود. از آنجا که قالی و فرش همیشه نقش‌های زیبا بر خود داشته‌اند، امروزه به جنبهٔ تزئینی آن نیز توجه می‌شود. از سال ۱۳۹۳ به بعد شهر کاشان به عنوان پایتخت فرش جهان معرفی و این اثر ماندگار در میراث ملموس یونسکو با شماره ۰۰۳۸۳ ثبت گردید. هم‌اکنون بیش از ۱۲۰۰ کارخانه تولید فرش ماشینی و ۷۰۰ کارگاه تولید فرش دستبافت در منطقه کاشان و آران و بیدگل مشغول به فعالیت می‌باشد. صادرات فرش در ایران یکی از فعالیت‌های اقتصادی پر سود محسوب می‌شود. 

واژه قالی و واژه های مرتبط با آن از کجا می آیند؟

در زبان پهلوی واژه‌های گوناگونی برای اشاره به انواع گستردنی‌ها به کار برده می‌شد: برای قالی نفیس از بَت یا بوپ، برای نمد و فرش از نمت استفاده می‌شد و برای فرش و بستر از ویستَرْگ که از ویستردن (wistardan) گرفته شده که در فارسی امروز، گستردن گفته می‌شود.

اما واژهٔ قالی یا غالی از نام شهری به نام قالین (اصل نام شهر مشخص نیست هرچند قلعه و نه شهری وجود دارد که به انگلیسی غالین جاکار و بِرداوان می‌نامند و در خود ارمنی برداوان می‌گویند) در ارمنستان که در آن دوران بخشی از ایران باستان بوده‌است، گرفته شده‌است. البتّه فرهنگ لغت عمید کلمهٔ قالی را برگرفته از کلمهٔ ترکی قالین به معنای فرشِ پُرزدار که با نخ و پشم به رنگ‌های مختلف بافته می‌شود، معنی کرده‌است.

معنای «بوب» در لغتنامه دهخدا چنین آمده‌است:

فرش و بساط خانه… فرشی که آن را انبوب نیز گویند… در ارمنی، بوب و پهلوی، بوپ. در تاریخ طبری از ابوجعفر محمد بن جریر طبری (حدود ۲۶۶–۳۱۰) و ترجمه و تألیف ابو علی محمد بلعمی (۳۲۵) واژه «بساط» مترادف فرش آمده‌است. در آنجا از «فرش بهارستان» سخن می‌رود که در حملهٔ اعراب به ایران از کاخ تیسفون بدست آمده‌است. در معجم البلدان از یاقوت حموی (اوایل سده هفتم هجری قمری) چنین می‌آید: «بساطی یافتند از دیبا، شصت آرش اندر شصت آرش». در نُزهَة القُلوب حمدالله مستوفی (۷۵۰) از قول ابوعون صاحب کتاب الذیج چنین آمده‌است: «در قالی‌قلا فرشی بافته می‌شود که آن را قالی نامند و قالی نسبت اختصاری است به شهر قالی‌قلا و قالی‌قلا شهری است در ارمنستان کبیر... از عهد انوشیروان، هنوز ارمنستان بدست ایرانیان بود تا اسلام آمد… «ارمینیاغس» یکی از مردم ارمنستان زمام حکومت… را در دست گرفت. پس از وی زنی به حکومت رسید بنام «قالی» و شهری ساخت و آن را «قالی‌قاله» نامید که به معنای احسان است.»

راهنمای کامل خرید فرش از کارخانه ؛ چطور با خیال راحت فرش ارزان بخریم ؟

اگه دنبال یه راه مطمئن و کم هزینه برای تهیه فرش هستین ، خرید فرش از کارخانه دقیقاً همون چیزیه که لازمتونه . توی این مطلب قراره با هم بررسی کنیم که چطور می شه با یه انتخاب درست ، یه فرش خوب ، با قیمت مناسب و البته بدون واسطه تهیه کرد . مخصوصاً اگه قصد خرید فرش 700 شانه ، 1200 شانه یا حتی 1500 شانه دارین ، نکاتی رو می گیم که حسابی به دردتون می خوره . از فرق قیمت ها گرفته تا اینکه چطور مطمئن شیم فرش واقعاً همونیه که نوشته شده ، همه رو با جزئیات براتون توضیح می دم .

چرا خرید فرش از کارخانه بهترین انتخاب است ؟

خب راستش رو بخواین ، وقتی مستقیماً از یه کارخانه فرش خرید می کنین ، یه عالمه هزینه اضافه ی مربوط به واسطه ها حذف می شه . یعنی همون فرشی که شاید توی بازار با قیمت بالا می فروشن ، رو از خودِ کارخانه با قیمت خیلی پایین تر می گیرین . این قضیه مخصوصاً وقتی دنبال فرش های خاص مثل فرش 1200 شانه یا فرش 1500 شانه هستین ، خیلی اهمیت پیدا می کنه .

جدا از قیمت ، توی کارخانه ها کلی مدل و طرح مختلف وجود داره . یعنی دست تون بازه که با خیال راحت فرشی که هم به دکور خونتون میاد و هم کیفیت خوبی داره انتخاب کنین . اینطوری نه لازم می شه چند جا برین ، نه کلی زمان می ذارین ، نه پول اضافه خرج می کنین .

مزایای خرید فرش از کارخانه فرش کاشان

من خودم چند ساله که با مشتری ها سر و کار دارم و خیلی وقتا دیدم وقتی کسی از طریق یه سایت معتبر مثل قالی کاشان فرش خریده ، نه تنها از قیمت راضی بوده ، بلکه از کیفیت ، خدمات پس از فروش ، ضمانت و همه چی خیالش راحت بوده .

یه سری از مزایای خرید مستقیم از کارخانه رو براتون می نویسم که راحت تر تصمیم بگیرین :

• قیمت خیلی مناسب تر نسبت به بازار
• انتخاب های متنوع با طرح ها و رنگ های مختلف
• مطمئن بودن از کیفیت و اصالت کالا
• کمک گرفتن از مشاورای حرفه ای برای انتخاب بهتر
• امکان مقایسه ویژگی های فنی مثل شانه و تراکم توی یه جا

مقایسه قیمت فرش بسته به شانه و تراکم

اگه دقت کرده باشین ، قیمت فرش خیلی به شانه و تراکم بستگی داره . مثلاً :

• فرش 700 شانه نسبت به مدل های ساده تر ، یه کم گرون تره ولی همچنان اقتصادی حساب می شه .
• فرش 1000 شانه حدود ۱۵ درصد گرون تر از 700 شانه ست .
• فرش 1200 شانه که یه کم شیک تره ، باز گرون تر از قبلی هاست .
• و فرش 1500 شانه هم که حسابی لوکس به حساب میاد ، دیگه گرون ترین مدل توی فرش های ماشینیه .

حالا نکته مهم چیه ؟ اینکه اگه بخواین همین مدل ها رو از کارخانه بخرین ، قشنگ می تونین چند درصدی ارزون تر تهیه شون کنین . یعنی کیفیت بالا ، ولی هزینه کمتر !

چه نوع فرشی برای منزل یا محل کار شما مناسب است ؟

حالا اگه هنوز نمی دونین چه نوع فرشی براتون مناسبه ، این بخش خیلی به دردتون می خوره . بستگی داره به اینکه فرشو کجا قراره بندازین و چقدر بودجه دارین . مثلاً :

• فرش 700 شانه برای جاهایی مثل اتاق خواب یا جاهای پر رفت وآمد عالیه چون هم ارزونه ، هم مقاوم .
• فرش 1200 شانه واسه جاهای شیک تر مثل پذیرایی گزینه ی خیلی خوبیه چون هم ظریفه هم خوش طرح .
• اگه دنبال یه چیز خاص و لوکس هستین ، فرش 1500 شانه انتخاب خیلی شیکی می تونه باشه .
• جاهایی مثل مسجد و حسینیه بهتره از مدل های شانه پایین تر استفاده بشه که هم قیمتش مناسب باشه ، هم دوام بیشتری داشته باشه .

چطور یک خرید مطمئن و اقتصادی داشته باشیم ؟

بذارین یه سؤال رایج رو جواب بدم : از کجا یه خرید مطمئن داشته باشیم ؟ پیشنهاد من بدون شک سایت قالی کاشانه . این فروشگاه آنلاین نه تنها فرش رو مستقیم از کارخانه به دست تون می رسونه ، بلکه با کلی برند معروف کاشان همکاری داره مثل فرش عقیق کاشان ، فرش محتشم کاشان ، فرش بزرگمهر کاشان و . . .

چند تا ویژگی خوب این سایتم براتون می نویسم :

• خرید مستقیم از کارخانه و حذف واسطه ها
• قیمت منصفانه و بدون هزینه ی اضافی
• گارانتی کیفیت تا 120 ماه !
• تضمین برگشت وجه اگه از خرید ناراضی باشین
• مشاوره تلفنی یا آنلاین برای انتخاب راحت تر

برای خرید مستقیم فرش از کارخانه با بهترین قیمت ، وارد فروشگاه سایت قالی کاشان بشید .

نتیجه گیری

خلاصه اینکه خرید فرش از کارخانه یعنی یه خرید مطمئن ، اقتصادی و بی دردسر . چه بخواین فرش ارزان بخرین ، چه دنبال یه فرش 700 شانه یا حتی فرش 1500 شانه خاص باشین ، حتماً قبلش یه نگاهی به کارخانه ها و فروش مستقیم بندازین . اینجوری هم از اصالت فرش مطمئن می شین ، هم پول اضافه خرج نمی کنین .

اگه هنوز سوالی درباره قیمت فرش یا انتخاب نوع فرش دارین ، خوشحال می شم کمک تون کنم . راستی توی مطالب بعدی بیشتر درباره سبک های مختلف فرش و انتخاب بر اساس دکور خونه حرف می زنیم . پس حتماً همراه مون باشین !

فرش کودک یا فرش عروسکی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

یکی از جذاب ترین بخش های فرش ماشینی فرش کودک است. فرش کودک دارای طرح های شاد و اکثرا دارای نقش های کارتونی است. یکی از دلایل این طراحی برای اتاق کودکان این است که نسبت به فرش سنتی هم خوانی بیشتری با اتاق کودک دارند ، چرا که وسایل اتاق کودک ، کمد ، رختخواب و وسایل اتاق کودک همگی دارای نقش و نگار کودکانه هستند و فرش با طرح سنتی جلوه زیبا در اتاق کودوک شما نخواهد داشت.

کودکان با شخصیت های کارتونی مورد علاقه خود همزاد پنداری عمیقی دارند و با طرح ها و رنگ ها شخصیت آن ها شکل میگیرد. کودک با محیط پیرامون خود انس می گیرد و با آنها زندگی می کند. شما با انتخاب فرش مناسب برای اتاق کودک باعث ایجاد حس خوشایند در او خواهید شد. 

علاوه بر طرح فرش مورد نظر برای اتاق کودک موارد زیاد دیگری هم در انتخاب فرش مناسب برای اتاق فرزندتان دخیل هستند که در این مقاله به آن ها می پردازیم. این مقاله برای دوست داران فرش ماشینی خالی از لطف نیست اما به طور خاص خواندن آن را به پدرها و مادرهایی که فرزند کوچک داند و یا قصد بچه دار شدن دانرد توصیه می کنیم.

چرا فرش کودک؟ 

فرش کودک رنگارنگ و جذاب

دلیل اول همانطور که احتمالا خیلی از شما حدس زده اید، طرح های شاد و رنگارنگ فرش های عروسکی است. یک دلیل روشن و واضح وجود دارد که چرا هر چیزی که به کودکان مربوط می شود، سرشار از رنگ است. کودکان با رنگ ها ارتباط زیادی برقرار می کنند و از رنگ های روشن مثل زرد و قرمز بیشتر خوششان می آید. فرش های عروسکی نسبت به فرش های سنتی دارای نواحی بزرگ و اغلب ساده با تضاد رنگ زیاد هستند و به این دلیل کودکان را بیشتر به خود جذب می کنند.

به یاد می آورم وقتی که کودکم تازه غلت زدن را یاد گرفته بود، تلاش می کرد طرح های روی فرش را با دست های کوچکش بگیرد. وقتی بزرگتر شد و چهار دست و پا رفتن را یاد گرفت، از دیدن طرح های عروسکی روی فرش هیجان زده می شد. فکرش را بکنید وقتی که کودک شما از این هم بزرگتر شد و توانست درک بیشتری از محیط اطراف خود داشته باشد، این طرح های رنگارنگ چقدر می تواند در روحیه او موثر باشند.

فرش کودک ورود به دنیای تخیلات زیبای کودکانه

دلیل سوم وجود طرح های خاطره انگیز بر روی فرش کودک است. قسمت بزرگی از دنیای خیال پردازانه کودک را شخصیت های داستان ها و انیمیشن هایی که می بیند، تشکیل می دهد. هر کودکی بنا به شخصیت و سلیقه اش با بعضی از شخصیت های انیمیشن ها همذات پنداری می کند و به شدت به آن ها علاقمند می شود.

به یاد می آورم یک روز در نمایشگاه فرش قالی کاشان، یک آقا پسر 10 یا 11 ساله با پدرش برای خرید فرش آمده بود. وقتی فرش عروسکی آینده اتاقش را با قهرمان مورد علاقه اش دید، در آغوش پدرش پرید و با شادی فراوانی فریاد زد: “خیلی قشنگه. بابا خیلی دوست دارم.” مطمئنا این خاطره که برای من تا این اندازه به یاد ماندنی است، برای آن پدر، به یاد ماندنی تر و هیجان انگیز تر است

ضد حساسیت بودن فرش های کودک

از زیبایی و هیجان انگیز بودن طرح ها و رنگ های فرش کودک که بگذریم، مسئله دیگر، کیفیت فرش است. فرش کودک به طور خاص برای کودکان طراحی شده است، با همه حساسیت ها و ظرافت های کودکان. بنابراین دلیل چهارم برای انتخاب فرش کودک که دغدغه بسیاری از والدین است، ضد حساسیت بودن فرش کودک است. در فرش های سنتی هم البته که تلاش می شود فرش ضدحساسیت باشد، اما اولویت اول در فرش های سنتی، ماندگاری فرش و ایستایی نخ خاب آن است.

مدتی پیش یکی از دوستان خانوادگی ما به کاشان آمده بودند تا یک فرش ضد حساسیت خریداری کند. مشکلی که این زن و شوهر را وادار کرده بود که کیلومترها مسافت را طی کنند تا به کاشان بیایند، این بود که کودک آن ها به نخ خاب فرش حساسیت داشت و وقتی با انگشت های کوچکش بدنش را می خاراند، سرتاسر پوست نازکش را زخم می کرد. طبیعی است که در چنین شرایطی اولویت والدین، ضدحساسیت بودن فرش است، نه ماندگاری ظاهر آن.

فرش کودک مقرون به صرفه و ارزان

دلیل آخر برای انتخاب فرش کودک، قیمت نسبتا پایین این نوع فرش است و معمولا از نوع فرش ۷۰۰ شانه هستند . به دلایلی که در بالا اشاره کردیم، یعنی جنس نخ و تراکم پایین فرش کودک، قیمت این نوع فرش در مقایسه با فرش های اکرلیک با تراکم بالا پایین تر است. کودک شما برای بزرگ شدن نیاز به تجربه های جدید و متفاوت دارد. بعضی از این تجربه ها ممکن است رد پای خودشان را بر روی فرش اتاق کودک شما بگذارند.

از این که کودک شما چه کارهایی در مورد فرش اتاق خود می تواند انجام دهد، مثال نمی زنم. ولی مطمئن باشید که ذهن خلاق او راه هایی را می تواند پیدا کند که به ذهن شما هم خطور نمی کند. اگر برای فرش اتاق کودک خود هزینه کمتری کرده باشید، به قول معروف دست و دلتان هنگام بازی های کودکانه فرزندتان کمتر می لرزد و به او آزادی عمل بیشتری می دهید.

چگونه فرش اتاق کودک را انتخاب کنیم

همان طور که می دانید فرش کودک دارای تنوع بسیار زیادی است. اکثر آن ها برگرفته از انیمیشن هایی است که بچه ها می بینند و حتی برای بزرگ تر ها هم ممکن است خاطره انگیز باشند. برخی نیز طراحی شاد و زیبا دارند و مربوط به چهره خاصی نمی شوند.

به دلیل تنوع بالای طرح فرش کودک به شما والدین عزیز توصیه می کنیم که بنا بر روحیات و سلیقه فرزند خود که از آن اطلاع دارید تعدادی فرش را فیلتر کرده و آن ها را به او نشان دهید تا کودک شما گیج نشود. و اما در مورد دغدغه شما در مورد این که آیا طرح انتخاب شده برای فرزندتان مناسب است و بدآموزی برای او نداشته باشد : مجموعه قالی کاشان نگرانی شما را درک می کند و تلاش می کند درباره هر طرح فرش کودک، توضیحات مناسبی را برای شما فراهم کند. توضیحاتی درباره این که طرح فرش درباره چیست و قهرمان آن چه ویژگی هایی دارد و این که آیا این فرش کودک، برای فرزند شما مناسب است یا خیر. می توانید پیش از خرید فرش مورد نظرتان آن را مطالعه کنید و تصمیم خود را ارزیابی کنید.

برای خرید فرش باکیفیت برای اتاق کودک خود همراه با طرح و رنگ زیبا و جذاب به شما پیشنهاد می کنیم از گالری فرش کودک قالی کاشان دیدن کنید .

فرش 1600 شانه، حقیقت یا دروغ

این روزها در برخی تبلیغات محیطی با عنوان هایی مانند ” تولید نخستین فرش 1600 شانه جهان ” مواجه می شویم که توجه مخاطبان و مشتریان فرش ماشینی را به خود جلب نموده است. در پی سوالاتی که برخی از عزیزان در این خصوص داشتند و شبهه هایی که در ذهن شان ایجاد شده بود، تصمیم گرفتیم که خبر تولید فرش 1600 شانه را مورد بررسی دقیق تر قرار داده و درستی و نادرستی آن را برای شما بزرگواران شفاف سازی کنیم.

تحلیل خبری و اطلاعاتی فرش 1600 شانه

در مرحله نخست برای مشخص شدن این خبر باید بدانیم که هر محصول جدیدی یک شرکت تولیدکننده دارد و محصولات خاص همچون دستگاه های نساجی و به طور خاص تر دستگاه های بافت و تولید فرش ماشینی، تولید کننده های شاخص دارند که برای تمامی فعالان این صنعت شناخته شده اند. بنابراین اگر دستگاه 1600 شانه تولید خود را آغاز کرده باشد، این مطلب پیش از آنکه در ایران رسانه ای شود، مطمئنا از طریق وبسایت رسمی شرکت تولیدکننده آن منتشر می شود.

شرکت های تولیدکننده دستگاه های بافت فرش ماشینی در حال حاضر منحصر شده اند به دو شرکت وندویل و شرکت شونهر. این دو شرکت مشهور و معتبر تولیدکنده دستگاه های فرشبافی در تا زمان نگارش این مقاله (آبانماه 1398 شمسی) هیچگونه خبری را در خصوص تولید، عرضه و یا حتی تصمیم گیری در این رابطه را در وبسایت های رسمی خود منتشر نکرده اند.

بررسی امکان فنی تولید فرش 1600 شانه

نکته بعدی که باید به آن توجه کرد این است که تراکم فرش (که منظور همان تراکم طولی فرش است)، به راحتی قابل تغییر و کم و زیاد کردن است. اما در مورد شانه فرش ماجرا بسیار متفاوت است. در حقیقت، تغییر در شانه فرش نه تنها در بعضی موارد غیرممکن است، بلکه در مواردی هم که امکان افزایش شانه وجود دارد، با چالش ها و سختی های بسیاری روبه رو است.

البته بدیهی است که منظور ما از افزایش شانه فرش، آن گونه از افزایش شانه ای است که بر روی یک دستگاه بافندگی که برای بافت یک نوع فرش طراحی شده است اعمال می شود تا آن را به سطح بالاتر ارتقاع دهد. مثلا تبدیل و ارتقاء دستگاه تولید فرش 700 شانه به فرش 1000 شانه و یا ارتقاء دستگاه تولید فرش 1000 شانه به فرش 1200 شانه .

افزایش شانه فرش دارای چه چالش هایی است؟

یکی از چالش های افزایش شانه یک دستگاه بافندگی تغییراتی است که باید در ساختار و قطعات و دیگر موارد فنی صورت گیرد. این موارد مسلما مستلزم صرف هزینه زیاد است. علاوه بر این مدت زمانی که برای این تغییر نیاز است معمولا مدت طولانی است که در این مدت چرخ تولید شرکت از کار می افتد و این نیز یکی دیگر از زیان های انجام این تغییر است.

بعلاوه وقتی دستگاه بافت فرش ماشینی که معمولا عرض آن 3 متر است به شانه بالاتر ارتقاء می یابد، ناچار باید افزایش شانه و تراکم عرضی را به شکلی جبران نماید. این امر سبب می شود که دستگاه تبدیل شده که قبلا می توانست هر فرشی را تا عرض 3 متر ببافد پس از این تغییر نهایتا می تواند تا عرض 2.5 متر بافت نماید. به عبارت دیگر دیگر امکان فرش 12 متری (3*4) با چنین دستگاهی وجود نخواهد داشت و نهایتا این دستگاه می تواند فرش 9 متری (2.5*3.5 متری) تولید کند. مسلما این یک محدودیت بسیار مهم برای یک دستگاه تولید فرش ماشینی است که باعث می شود فقط شرکت هایی تن به این کار دهند که بیش از یک دستگاه بافندگی در یک گروه دارند و یا بعد از اعمال این تغییرات خواهند داشت.

با تمام این اوصاف و با در نظر گرفتن هزینه هایی که افزایش شانه فرش ماشینی دارد، باز برخی از شرکتها با جمع بندی مجموع سود و زیانی که در بلند مدت حاصل می کنند اقدام به انجام این کار کرده و می کنند. اما حتی این تغییر مکانیکی و هزینه بر تاکنون برای فرش 1500 شانه رخ نداده است. چرا که حتی اگر امکان انجام این کار بر روی دستگاه 1500 شانه وجود داشته باشد که این دستگاه به شانه بالاتر ارتقا داده شود، امکان بافت عرضی دستگاه از 3متر به 2.5متر کاهش خواهد یافت که این امر همانگونه که گفتیم یک نقص و محدودیت برای دستگاه است که معمولا کسی زیر بار آن نمی رود.

آیا فرش 1600 شانه تولید شده است؟

بنابراین با توجه به شواهد و قراین موجود و مطالبی که در بالا ذکر شد باید بگوییم که در حال حاضر (تا زمان نگارش این مطلب) بالاترین شانه و تراکم فرش ماشینی موجود در بازار فرش ماشینی، فرش 1500 شانه با تراکم 4500 است و آنچه در تبلیغات ممکن است با عنوان فرش 1600 شانه مشاهده نمایید، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. شما می توانید درستی و نادرستی اینگونه مطالبی را که در تبلیغات به چشم می خورد، با روش هایی که ما در همین وبسایت در رابطه با آموزش کامل فرش ماشینی ، در اختیار شما قرار می دهیم بسنجید. امیدوارم این مطالب برای شما مفید بوده باشد.

منبع: سایت قالی کاشان